2) “Hierna,” zo lezen wij in II Par. 33, 14 (d.i. na zijn terugkeer

uit de Babylonische gevangenschap), “bouwde Manasse een

buitenmuur voor de stad van David, westelijk van (de bron)

Gihon in de Kedronvallei en bij de ingang naar de Vispoort.

Manasse omgaf zodoende Ofel (heuvel), en hij maakte de

muur zeer hoog.”

De muur die hij bouwde aan de westkant van de bron Gihon,

omgaf Ofel, waarvan de smalle wijk ten oosten van de tempel

een verlenging was.

Manasse bouwde bij de ingang naar de Vispoort. Deze lag in

een laag stadsgedeelte, op de bodem van de middelvallei, zoals

wij (fasc. 1, nr. 22, voetnoot 46) reeds zagen, ongeveer ter

plaatse waar nu de 5e kruiswegstatie van Simon van Cyrene

aangetekend is.

De staande uitdrukking ‘ingang naar’, b.v. de ingang naar

Chamat, duidt een plaats of punt aan, van waaruit een

natuurlijke weg zoals een dal of vallei, naar de genoemde

plaats of stad loopt.

De ingang naar Chamat is de vallei tussen de Libanon en de

grote Hermon die als een boulevard is naar de veel verder

gelegen stad Chaznat. De Israëliërs gebruiken nog deze

uitdrukking: een plaats heet ‘Meboot Beitir’; ingang naar

Bettir. Bedoeld is hiermee een dorp 4 km ten westen van

Bettir, 10 km ten zuidwesten van Jeruzalem (cfr. Guide bleu,

389).

Als Manasse bij de ingang naar de Vispoort bouwde, dan is

deze ingang te zoeken bij de Hoekpoort vanwaar men de

natuurlijke weg van de stadsvallei volgt om de Vispoort te

bereiken.

“Manasse omgaf Ofel,” zegt verder de tekst, “waarin de naam

Ofel in zijn algemene betekenis van ‘heuvel’ best mogelijk op

de heuvel Bezeta slaat, alsmede op de smalle wijk, die een

verlenging van Ofel is en op deze heuvel zelf.

Fascikel 8